Χριστούγεννα στην Αθήνα του ’50: Τότε που η μαγεία χωρούσε σε ένα κουτί κουραμπιέδες
Ταξιδέψτε στην Αθήνα της δεκαετίας του '50. Δείτε πώς γιόρταζαν οι Αθηναίοι τα Χριστούγεννα, τους στολισμούς στην Ομόνοια και τα παραδοσιακά κάλαντα.
 |
| Δεκαετία του ’50. Φωτο: Δημήτρης Χαρισιάδης / Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη |
Ταξιδέψτε στην Αθήνα της δεκαετίας του '50. Δείτε πώς γιόρταζαν οι Αθηναίοι τα Χριστούγεννα, τους στολισμούς στην Ομόνοια και τα παραδοσιακά κάλαντα.
Η Αθήνα της δεκαετίας του 1950 ήταν μια πόλη που προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές της, αναζητώντας τη χαρά σε απλά πράγματα. Τα Χριστούγεννα εκείνης της εποχής δεν είχαν την πολυτέλεια του σήμερα, είχαν όμως μια αυθεντικότητα που ξεκινούσε από τις γειτονιές και κατέληγε στις λαμπερές βιτρίνες του κέντρου. Ήταν η εποχή που η Αθήνα μύριζε ασβέστη, καμένο ξύλο στο μαγκάλι και φρεσκοψημένο μελομακάρονο.
Ο «Πύργος» του Τροχονόμου
Η πιο χαρακτηριστική εικόνα των αθηναϊκών Χριστουγέννων του ’50 ήταν οι τροχονόμοι. Στις μεγάλες διασταυρώσεις, όπως το Σύνταγμα και η διασταύρωση της Ρηγίλλης, οι τροχονόμοι στέκονταν μέσα στο «βαρέλι» τους. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, οδηγοί και καταστηματάρχες άφηναν γύρω από το βαρέλι δώρα: από καλάθια με ποτά και γλυκά, μέχρι ηλεκτρικές συσκευές και τενεκέδες με λάδι. Ήταν μια έμπρακτη αναγνώριση για τον άνθρωπο που ρύθμιζε την κυκλοφορία μέσα στο κρύο και τη βροχή.
Διαβάστε επίσης: Βρυσάκι: Η γειτονιά της Αθήνας κάτω από την Ακρόπολη που χάθηκε στις ανασκαφές
Οι βιτρίνες-θρύλοι
Για τα παιδιά της εποχής, η βόλτα στο κέντρο ήταν το γεγονός της χρονιάς. Ο «Δραγώνας» στην Αιόλου και αργότερα το «Μινιόν» στην Πατησίων, ανταγωνίζονταν για την πιο εντυπωσιακή βιτρίνα. Τα παιχνίδια ήταν λιγοστά και ακριβά, οπότε η θέαση και μόνο μιας πορσελάνινης κούκλας ή ενός κουρδιστού τρένου αποτελούσε μαγική εμπειρία. Ο Άγιος Βασίλης δεν ήταν ακόμα η εμπορική φιγούρα που ξέρουμε, αλλά μια μορφή που άρχιζε να καθιερώνεται μέσα από αυτά τα μεγάλα καταστήματα.
Διαβάστε επίσης: Μεντρεσές: Η τραγική ιστορία της πύλης στην Πλάκα - Πώς βγήκε η έκφραση «χαιρέτα μου τον πλάτανο»
Το καραβάκι και το δέντρο
Αξίζει να σημειωθεί ότι το χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν ακόμα μια συνήθεια των «αστικών» σπιτιών. Στις περισσότερες λαϊκές γειτονιές της Αθήνας, από τα Πετράλωνα μέχρι την Κυψέλη, τα παιδιά στόλιζαν το παραδοσιακό καραβάκι. Τα κάλαντα ψάλλονταν με τη συνοδεία τριγώνου, αλλά και φυσαρμόνικας ή ακορντεόν, με την «αμοιβή» να μην είναι πάντα δεκάρες, αλλά συχνά κάποιο σπιτικό γλύκισμα ή ένα φρούτο.
Διαβάστε επίσης: Ποιος ήταν ο Γιουσουρούμ και γιατί το όνομά του ταυτίστηκε με το παζάρι στο Μοναστηράκι
Το εορταστικό τραπέζι
Το τραπέζι της δεκαετίας του ’50 ήταν λιτό αλλά ιερό. Το χοιρινό κρέας ήταν ο πρωταγωνιστής, καθώς η γαλοπούλα θεωρούνταν ξενόφερτο έθιμο που υιοθετήθηκε μαζικά αργότερα. Το Χριστόψωμο, ζυμωμένο με μεράκι και στολισμένο με το καρύδι στο κέντρο, δεν έλειπε από κανένα σπίτι, συμβολίζοντας την ευλογία για τη νέα χρονιά που ερχόταν.
Η Αθήνα του 1950 μπορεί να φαντάζει μακρινή, όμως οι ιστορίες της παραμένουν ζωντανές. Ήταν μια πόλη που παρά τις δυσκολίες, ήξερε να γιορτάζει με την καρδιά της, αποδεικνύοντας ότι η μαγεία των Χριστουγέννων δεν βρίσκεται στην αφθονία, αλλά στη σύνδεση των ανθρώπων.
Λάβετε μέρος στη συνομιλία